ديدگاههاى متفاوتى درباره آينده جهان وجود دارد؛ بعضى از دريچه يأس و نااميدى و با ملاحظه قدرتهاى اتمى كه در اختيار سران ظلم و بيداد قرار دارد، مى‏گويند كه جهان به‏سوى يك جنگ جهانى و فراگير پيش مى‏رود كه در آن، بشريت گور خود را كنده و تمدن كنونى را از بين خواهد برد. در ظاهر، قراين و شواهد، اين ديدگاه را تأييد مى‏كند؛ چرا كه عواطف انسانى بشدت كاهش يافته، فاصله طبقاتى بين غنى و فقير در حال گسترش است، مفاسد اخلاقى و جنايات در ميان جامعه‏ها رو به افزونى است، اختلافات و اصطكاك بين دولتها روز به روز عميقتر مى‏شود و درگيريهاى منطقه‏اى و مرزى ميان كشورها شتاب بيشترى به خود گرفته است.
از طرف ديگر، سازمان ملل كه يك نهاد بين‏المللى است و با هدف برقرارى صلح و امنيت در جهان به وجود آمده، نه تنها بى‏خاصيّت شده، بلكه تحت سلطه قدرتهاى بزرگ جهانى درآمده است و آنان براى رسيدن به اهداف و مقاصد شيطانى خود از اين سازمان استفاده مى‏كنند. مواد اعلاميه حقوق بشر و قطعنامه‏هاى سازمان ملل كه اغلب با اعمال فشار و دسيسه قدرتهاى بزرگ به تصويب مى‏رسد، هميشه اهرم فشارى در دست ابرقدرتهاست تا كشورهاى كوچك و ضعيف را براى پذيرفتن آنچه آنان مى‏خواهند، تحت فشار قرار دهند.
علاوه بر اين دو جهت، حس جاه‏طلبى و روحيه استكبارى و جنون قدرت در ميان سران كشورها، كافى است كه روزى آتش جنگ را روشن كند و تمدن كنونى را به ويرانه‏اى تبديل سازد. راسل مى‏گويد:اشخاصى هستند و از آن جمله انيشتاين كه به زعم آنها بسيار محتمل است كه انسان دوره حيات خود را طى كرده باشد و در ظرف سنين محدودى موفق شود با مهارت شگرف علمى خود، خويشتن را نابود سازد. «1»
نتيجه اينكه براساس شواهد ظاهرى، آينده جهان تاريك و نگران كننده است.
بررسى و ملاحظه مسائل فوق كافى است كه انسان را نسبت به آينده بدبين و مأيوس سازد.
در مقابل، يك انديشه و اعتقاد تا اندازه‏اى عمومى و فراگير در ميان همه جوامع و ملل وجود داشته و دارد، مبنى بر اينكه روزى يك منجى آسمانى ظهور خواهد كرد و صلح و عدالت را براى بشر به ارمغان خواهد آورد و بشر در سايه حكومت وى با صلح و صفا و بدور از ناهنجاريهاى ذكر شده خواهد زيست و مدينه فاضله انسانى در آن‏روز تحقق خواهد يافت. البته در چند و چون اين اعتقاد و آن منجى بزرگ اختلاف است؛ اما مهم اين است كه اصل اين انديشه و اعتقاد، بين همه اقوام و ملل و اديان، مشترك است. ما در اينجا به نقل قسمتى از نظريه‏ها و انديشه‏ها مى‏پردازيم:
در كتب هنديان: در كتاب «ويد» كه در نزد هنديان‏از كتابهاى مقدس است، چنين مى‏خوانيم:
پس از خرابى دنيا پادشاهى در آخرالزمان پيدا مى‏شود كه پيشواى خلق باشد و نام او منصور باشد و تمام عالم را بگيرد و به دين خود درآورد و همه كس را از مؤمن و كافر بشناسد و هر چه از خدا خواهد برآيد. «2»
در كتاب «باسك» كه آن هم از كتابهاى مقدس هنديان به شمار مى‏رود، آمده است:
دور دنيا تمام شود به پادشاه عادلى در آخرالزمان كه پيشواى ملائكه و پريان و آدميان باشد و حق و راستى با او باشد و آنچه در دريا و زمينها و كوهها پنهان باشد، همه را به دست آورد و از آسمانها و زمين آنچه باشد خبر دهد و از او بزرگتر كسى به دنيا نيايد.
در كتاب «وشن جوك»، يكى ديگر از كتابهاى هنديان آمده است:
در اواخر، دنيا به كسى بگردد كه خدا را دوست دارد و از بندگان خاص او باشد و نام او فرخنده و خجسته باشد و خلق را زنده كند. «3»
در آيين زرتشت: در آيين زرتشت نيز بشارت و وعده‏هاى صريحى در اين زمينه آمده است كه قسمتى از آنها را از كتاب «زند» نقل مى‏كنيم.
اى سپيتامان زرتشت، چون زمان سر رود، اين دشمنان مانند بن درختى كه يك شب سرد زمستانى كه برسد و به يك شب برگ بيفكند، تباه شوند.
هنگام گرگان به سر رسد و هنگام ميشان اندر آيد.
در جاماسب‏نامه كه شامل يك سلسله پرسشهايى است كه گشتاسب‏شاه از جاماسب مى‏كند و او پيشگوييهاى زرتشت را براى گشتاسب‏شاه نقل مى‏كند، اين چنين آمده است:
و هنگام گرگ بشود (سرآيد) و هنگام ميش اندر آيد و هوشيدر (نجات دهنده) زرتشتيان به نمودارى دين پديد آيد و انائيه (زيان) و دروشك (دروغ) سرآيد و رامش و شادى و خرمى باشد
در عهد عتيق و جديد: در عهد عتيق و جديد نيز پيشگوييهاى خوش‏بينانه‏اى درباره آينده جهان و ظهور يك منجى آسمانى به عمل آمده است كه مواردى از آنها نقل مى‏شود.
به سبب شريران، خويشتن را مشوش مساز و بر فتنه‏انگيزان حسد مبر؛ زيرا كه مثل علف بزودى بريده مى‏شوند و مثل علف سبز پژمرده خواهند شد … و اما منتظران خداوند وارث زمين خواهند شد، هان بعد از اندك زمانى شرير نخواهد بود، در مكانش تأمّل خواهى كرد ونخواهد بود و اما حليمان وارث زمين خواهند شد … صالحان وارث زمين خواهند بود و در آن تا به ابد سكونت خواهند نمود … و نجات صالحان از خداوند است و در وقت تنگى، او قلعه ايشان خواهد بود و خداوند ايشان را اعانت كرده نجات خواهد داد، ايشان را از شريران خلاص كرده، خواهد رهانيد زيرا بر او توكل دارند. «4»
اگر چه تأخير نمايد، برايش منتظر باش زيرا كه البته خواهد آمد و درنگ نخواهد نمود … بلكه جميع امتها را نزد خود جمع مى‏كند و تمامى قومها را براى خويشتن فراهم مى‏آورد. «5»
زيرا همچنان كه برق از مشرق ساطع شده تا به مغرب ظاهر مى‏شود، ظهور پسر انسان نيز چنين خواهد شد … و پسر انسان را ببينند كه برابرهاى آسمان، باقوت و جلال عظيم مى‏آيد و فرشتگان خود را با صور بلند آواز فرستاده، برگزيدگان او را از بادهاى اربعه از كران تا به كران فلك فراهم خواهند آورد … امّا از آن روز و ساعت هيچ‏كس اطلاع ندارد حتى ملائكه آسمان جز پدر من و بس … لكن اين را بدانيد كه اگر صاحب خانه مى‏دانست در چه پاسى از شب دزد مى‏آيد، بيدار مى‏ماند و نمى‏گذاشت كه به خانه‏اش نقب زند لهذا شما نيز حاضر باشيد زيرا در ساعتى كه گمان نبريد پسر انسان مى‏آيد. «6»
كمرهاى خود را بسته چراغهاى خود را افروخته بداريد و شما مانند كسانى باشيد كه انتظار آقاى خود را مى‏كشد كه چه وقت از عروسى مراجعت كند تا هر وقت آيد و در را بكوبد، بى‏درنگ براى او باز كنند … لكن اگر آن غلام در خاطر خود گويد آمدن آقايم به طول انجاميد و به زدن غلامان و كنيزان و به خوردن و نوشيدن و مى‏گسارى شروع كند، هر آينه مولاى آن غلام آيد در روزى كه منتظر او نباشد و در ساعتى كه او نداند. «7»
در آفتاب و ماه و ستارگان علامات خواهد بود و بر زمين تنگى و حيرت از براى امتها روى خواهد نمود به سبب شوريدن دريا و امواجش و دلهاى مردم ضعف خواهد كرد از خوف و انتظار آن وقايعى كه بر ربع مسكون ظاهر مى‏شود زيرا قوّات آسمان متزلزل خواهد شد و آن‏گاه پسر انسان را خواهند ديد كه برابرى سوار شده با قوت و جلال عظيم مى‏آيد و چون ابتداى اين چيزها بشود، راست شده سرهاى خود را بلند كنيد از آن جهت كه خلاصى شما نزديك است. «8»
همان‏گونه كه ملاحظه كرديد، در كتابهاى هنديان، زرتشت و عهدين، حكومت جهانى صالحان پيش‏بينى شده است و مى‏دانيم كه تا كنون چنين چيزى اتفاق نيفتاده و حكومت پيامبر اكرم (ص) نيز بر بخشى محدود از كره زمين تحقق پيدا كرد. بنابراين با توجه به پيشگويى اين كتابها بايد جهان در انتظار چنين روز فرخنده‏اى بنشيند.
ناگفته نماند، از آنجا كه بطور قطع دست تحريف در كتابهاى ذكر شده راه يافته است، نمى‏خواهيم از آنها براى اثبات مدعاى خود به عنوان دليل استفاده كنيم، بلكه هدف ما، در درجه اول آشنايى با ديدگاه ملل و اديان در مورد آينده جهان و بشريت و در مرحله دوم تأييد بر مطلب است و اينكه اگر شيعه با توجه به وعده‏ها و پيشگويى قرآن، در انتظار تحقق يك حكومت جهانى الهى به سر مى‏برد و معتقد است كه آينده جهان از آنِ صالحان و پرهيزكاران است و بينشهاى مادى و بدبينانه نسبت به آينده تاريخ را محكوم مى‏كند، در اين انديشه و اعتقاد تنها نيست و پيرو هيچ دين و مذهبى نمى‏تواند او را در اين انديشه تخطئه كند؛ بلكه از آنجا كه قرآن تنها كتاب آسمانى است كه مصون از هر تغيير و تحريفى است و اعتبارش صد در صد و قطعى است، ديگر كتابهاى آسمانى تحريف شده كه بنحوى مسأله ظهور و برقرارى عدالت در آينده تاريخ را مطرح كرده‏اند، در طرح اصلِ مسأله، دليلى بر اعتبار پيدا مى‏كنند.
اكنون به بررسى ديدگاه قرآن در مورد آينده جهان مى‏پردازيم.
ب- آينده جهان از ديدگاه قرآن‏
قرآن كريم در موارد مختلفى با تعبيرهاى متفاوت به اين مسأله پرداخته و با قاطعيت و
تأكيد اعلام كرده كه جهان آينده، جهان صالحان و پرهيزكاران خواهد بود و اراده خداوند بر پيروزى يكتاپرستان و بندگان شايسته اوست. به آيه «1» شريفه زير توجه كنيد:
«وَعَدَاللَّهُ الَّذينَ امَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِى‏الْارْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لُيمَكِّنَنَّ لَهُمْ دينَهُمُ الَّذىِ ارْتَضى‏ لَهُمْ وَ لَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً يَعْبُدُونَنى‏ لا يُشْرِكُونَ بى‏ شَيْئاً …» نور /55
خداوند به كسانى از شما كه ايمان آورده و عمل صالح انجام داده‏اند، وعده مى‏دهد كه آنها را بطور قطع خليفه روى زمين خواهد كرد همان‏گونه كه به پيشينيان خلافت روى زمين بخشيد و دين و آيينى را كه براى آنها پسنديده پا بر جا و ريشه‏دار خواهد ساخت و ترس آنها را به امنيت و آرامش تبديل خواهد كرد، بگونه‏اى كه تنها مرا بپرستند و چيزى را براى من شريك نگيرند.
در هر وعده سه ركن وجود دارد: وعده دهنده كه در اينجا خداوند است، وعده گيرنده كه مؤمنان صالحند و سوم موارد وعده كه در آيه فوق عبارتند از:
1- استخلاف و حكومت روى زمين به نمايندگى از خداوند.
2- تمكين دين كه نفوذ معنوى و حكومت قوانين الهى بر تمام پهنه زندگى است.
3- تبديل خوف به امنيت و برطرف شدن تمام عوامل ترس و ناامنى و جايگزين شدن امنيت كامل و آرامش در همه زمين، آرامش و امنيت ريشه‏دار و دايمى نه ظاهرى و نسبى كه در جهان امروز شاهد آن هستيم چرا كه امنيت حاكم بر جهان امروز بر اثر تعادل قواى نظامى و سلاحهاى ويرانگر ميان قدرتهاى دنياست و هر روزى كه اين تعادل بر هم بخورد، پايه‏هاى اين امنيت كاذب و نسبى نيز فرو خواهد ريخت و در واقع مى‏توان گفت كه بر جهان تعادل وحشت حاكم است نه امنيت.
همچنين در آخر آيه، هدف نهايى از تحقق حكومت واحد الهى بر پهنه گيتى، چنين ذكر شده كه مردم تنها خدا را بپرستند و چيزى را شريك او قرار ندهند. و اين هدف، راه حكومت الهى را از راه حكومتهاى غير الهى جدا مى‏كند، چرا كه هدف نهايى در آنها، برخوردارى همه از رفاه برتر و بهره‏مندى بيشتر از لذايذ مادى است.
بايد توجه داشت كه وعده قرآن نسبت به تحقق حكومت صالحان در پهنه زمين، نوعى پيشگويى نسبت به فراهم شدن زمينه پذيرش دين حق در سطح وسيعى نيز هست.
و از نظر روايات اسلامى نيز افراد و گروههاى ممتازى با عنايتهاى خداوندى، موانع تشكيل حكومت واحد جهانى را از سر راه برداشته، زمينه را براى تحقق آن فراهم مى‏كنند. «9»
نتيجه اينكه از ديدگاه قرآن با وجود همه عوامل يأس‏آور ظاهرى، بايد نسبت به آينده خوشبين بود و در انتظار تحقق وعده الهى در مورد حكومت صالحان بر تمام گيتى نشست و عنصر بدبينى و يأس نسبت به آينده جهان را از خود طرد كرد.

_{1- قیام و انقلاب مهدی عج -شهید مطهری ص58 انتشارات حکمت}

_{2- ادیان و مهدویت - محمد بهشتی ص16 چاپ اول}

_{3- ادیان و مهدویت ص18}

_{4 عهد عتیق مزامیرداود ص 37}

_{5- همان حیقوق نبی باب 3}

_{6- عهد جدید انجیل متی باب 24}

_{7- همان انجیل لوقا باب12}

_{8- همان باب 21}

_{9- قیام و  انقلاب مهدی ص- نرم افزار زمزم67}