انسان موجودى اجتماعى و مدنى الطبع است و تأمين نيازهاى او در زندگى اجتماعى او امكان‏پذير است. همين امر نيز برقرارى دوستى‏ها، ارتباطات و مناسبات جمعى را ضرورت مى‏بخشد.
ضرب‏المثل معروفى است كه: «هزار دوست كم است، يك دشمن زياد» و امام على (ع) نداشتن دوست را باعث تنهايى و غربت، «1» وجود دوست را از نعمت‏هاى بزرگ الهى معرفى مى‏كند. «2» به همين دليل برقرارى ارتباطات مؤثر و دوستى‏هاى متعارف مى‏تواند عامل رشد و ترقى همه جانبه افراد محسوب گردد همانطور كه به همان اندازه در صورت خارج شدن از حدود متعارف موجب هلاكت و نابودى فرد و خانواده است. و به عنوان يكى از آسيب‏هاى اساسى خانواده تلقى مى‏گردد.
امروزه با توجه به شكل و ساختار زندگى خانواده، نظارت بر دوستى‏ها توسط اعضاى خانواده به شدت كاهش يافته است. فاصله گرفتن فرزندان از حيطه نظارت خانواده از يك سو، وجود مشكلات و مسائل جنسى، اجتماعى و اقتصادى براى اعضاى خانواده از سوى ديگر، افراد و اعضاى خانواده را به ويژه در شهرهاى بزرگ‏تر در معرض دوستى‏هاى غير متعارف و خارج از مدار منطق و سلامت اجتماعى قرار داده است. اين نوع دوستى‏ها به خصوص در بين دختران و پسران جوان فراوانى بيشترى نشان مى‏دهد. شواهد و قرائن نشان مى‏دهد، آسيب‏هايى كه امروزه از طريق دوستى‏هاى غير متعارف متوجه اعضاى خانواده‏ها مى‏گردد در دو جهت والدين و فرزندان قابل توجه است:
الف. والدين: برخى برخوردها و اختلافات خانوادگى در نتيجه رفيق بازى و رفت و آمدهاى نامتعارف زن و مرد است كه ممكن است از دو جهت آسيب‏هايى به خانواده وارد سازد:
اوّل اينكه موجب صرف بخش قابل توجهى از درآمد و اقتصاد خانواده براى خوشگذرانى با دوستان ناباب گشته و خانواده را دچار تنگنا و فقر و پريشانى نمايد.
دوم: صرف بخش زيادى از وقت مفيد زن يا مرد با دوستان و رفيق بازى‏ها و لهو و لعب و سبب رنجش خاطر خانواده گردد.
به هر حال رفيق بازى‏هاى خارج از حد متعارف از ناحيه هر كدام از زن و مرد كه باشد مى‏تواند باعث از بين رفتن حقوق ديگر اعضاى خانواده و در نتيجه اختلافات و درگيريهاى خانوادگى و تلخكامى زندگى گردد. «3»
ب. فرزندان: تحقيقات انجام شده نشان مى‏دهد، آسيب هايى كه امروزه از طريق دوستى‏هاى غير متعارف متوجه فرزندان، به ويژه نوجوانان و جوانان مى‏گردد. منجر به بزهكارى در زمينه‏هاى مختلف به خصوص فرار  از خانواده (كه بيشتر هم شامل دختران مى‏شود رو به فزونى است) مى‏گردد. و توجه جدى خانواده‏ها را براى مبارزه با اين آسيب فرهنگى مى‏طلبد.
پژوهشگران و محققين مهمترين عوامل گرايش فرزندان به دوستان ناباب و فرار از خانه را به شرح زير بيان كرده‏اند:
- فقدان عاطفه و محبت در كانون خانواده‏ها و ناهماهنگى والدين با يكديگر؛
- محبت كاذب و تأمين خواسته‏هاى جوانان توسط دوستان نامناسب؛
- عدم برقرارى ارتباط صحيح والدين با فرزندان؛
- فراهم نكردن زمينه تربيت صحيح و رها كردن فرزندان؛
- ناآگاهى، عقب ماندگى و ضعف شخصيتى فرزندان و والدين؛
- عدم شناخت روحيات فرزندان توسط والدين؛
- عدم نظارت كامل خانواده بر روابط اجتماعى دختران خود؛
- وجود فقر فرهنگى مانع شناخت رفتارهاى فرزندان؛
- از بين رفتن حرمت و قبح بسيارى از مسائل در برخى خانواده‏ها؛
- ضعف فرهنگى و انحطاط بنيان‏هاى خانوادگى و اجتماعى.
نتايج تحقيقات ديگرى كه در سال 1382 در بين برخى دانش‏آموزان انجام شده است، «4» نشان مى‏دهد سيگار، الكل و مواد مخدر به ترتيب بيشترين آمار مصرف را در بين دانش‏آموزان به خود اختصاص داده‏اند.
در اين زمينه 3/ 5 درصد دانش‏آموزان حداقل يك بار تجربه مصرف سيگار، 5/ 0 درصد تجربه مصرف حداقل يك بار مواد مخدر و 1/ 2 درصد تجربه مصرف حداقل يك بار الكل را داشته‏اند. به گفته مدير كل دفتر پيشگيرى از آسيب‏هاى اجتماعى آموزش و پرورش، 7/ 18 درصد دانش‏آموزان در معرض مصرف سيگار، 6/ 4 تا حدود زيادى در معرض مصرف سيگار، 3/ 13 درصد در معرض خطر مصرف مواد مخدر و 8/ 15 درصد در معرض مصرف الكل هستند.
بر اساس اين تحقيقات، خانواده، مدرسه، همسالان، محله و محيط زندگى، احساس خودباورى، اعتقادات مذهبى و دينى و پايبندى به آنها از عوامل مهم مصرف در بين دانش‏آموزان ذكر شده است كه در اين ميان تأثير دوستان و همسالان ناباب و خانواده و كنترل آن از اهميت بيشترى برخوردار بوده است.
قرآن و روايات ما نيز مملو از هشدار درباره برقرارى دوستى‏هاى نامتعارف شده است.
داستان فرزند حضرت نوح (ع) يكى از آن نمونه‏ها است كه در قرآن كريم به آن اشاره شده است، همچنين روايات متعددى در اين زمينه وارد شده است كه در اينجا از بيان آنها خوددارى مى‏نماييم.  به هر حال والدين وظيفه دارند علاوه بر توجه جدى به اين آسيب خانوادگى درباره خود، فرزندان را نيز به گونه‏اى تربيت كنند كه از گزينش دوستان ناباب خوددارى نمايند و آبرو، جان، مال و ايمان خانواده را در مقابله با اين آسيب جدى حفظ كنند.
1- نهج البلاغه /1115

2-غررالحکم /724

3-آسیب های خانواده و راه حل های آن - حیدر مظفری - مجموعه مقالات همایش ص 80

4- علی رضا عصاره - آسیب های ناشی از تحولات خانواده